De ziekte van Ledderhose is een plantaire fibromatose.
Afbeelding: Je ziet een ca. 2 cm brede koordvorming van de zogenaamde fascia plantaris bij de ziekte van Ledderhose. Bij deze patiënt ligt de nadruk echter op de ziekte van Dupuytren van de hand met aanzienlijke kromming van de vingers.
Hij rapporteert geen klachten aan de voet, dus behandeling is niet nodig. Bij beginnende drukklachten zou in eerste instantie een speciale voetorthese gemaakt kunnen worden om de druk te verlichten.
Ziekte van Ledderhose – een plantaire fibromatose
Net als de ziekte van Dupuytren is de ziekte van Ledderhose een fibromatose. Dit betekent dat het ook leidt tot de vorming van knobbeltjes en strengen die kunnen worden toegewezen aan een vaste vezelstructuur (fascia plantaris) van de voetzool. Microscopisch lijken de weefselveranderingen bij de ziekte van Ledderhose op die bij de ziekte van Dupuytren.
Terwijl de vingers vaak betrokken zijn bij de ziekte van Dupuytren, zijn de tenen zelden aangetast bij de ziekte van Ledderhose. De koorden bevinden zich meestal in de niet-dragende gebieden.
De ziekte van Ledderhose komt vaak voor in combinatie met de ziekte van Dupuytren, maar is veel zeldzamer. Ongeveer (afhankelijk van de literatuur) 1,5-10% van de mensen met de ziekte van Dupuytren heeft ook de ziekte van Ledderhose.
Klachten van de ziekte van Ledderhose
De strengen en de knobbels die zich vormen kunnen pijn veroorzaken tijdens het lopen door druk, vooral bij harde inlegzolen. Zelfs bij relatief onschuldig uitziende bevindingen kunnen langere loopafstanden pijnlijk zijn.
Conservatieve behandeling
De conservatieve behandeling bestaat voornamelijk uit het verminderen van de symptomen door middel van orthopedische inlegzolen.
Tot op heden is er geen wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van de volgende conservatieve maatregelen bij de behandeling van Ledderhose: injectie van ontstekingsremmende medicatie, cryotherapie, lasertherapie, schokgolftherapie.
Bestraling
In geselecteerde gevallen is radiotherapie een behandelingsoptie voor de ziekte van Ledderhose zonder operatie. De mogelijke bijwerkingen en in het bijzonder de late schade die jaren later kan optreden, mogen echter niet worden verzwegen. Deze zijn vergelijkbaar met die beschreven voor de ziekte van Dupuytren: Radiotherapie.
Operatie voor de ziekte van Ledderhose
De basisstrategie van de operatie is vergelijkbaar met de operatie bij Dupuytren. Het doel is om het veranderde weefsel te verwijderen zodat er zo lang mogelijk geen terugval optreedt.
Het verschil is echter dat er meestal geen tenen rechtgezet hoeven te worden. De postoperatieve behandeling is echter moeilijker, omdat de voet langere tijd geen gewicht mag dragen. Afhankelijk van de omvang van de operatie moet u mogelijk enkele weken met krukken lopen.
De eerste beschrijver was Gerdy
Ledderhose en Madelung worden vaak genoemd als de eersten die plantaire fibromatose beschreven. Gerdy maakte echter al in 1844 melding van fibromatose van de voetzool.
Bronnen
- De ziekte van Dupuytren: een chirurgisch therapieconcept – Brenner, Ghazi, Rayan, Millesi – Springer – Wenen 2003
- Green’s operatieve handchirurgie – Green, Hotchkiss, Pederson, Wolfe – Elsevier Churchill Livingstone – Vijfde editie 2005
Pubmed
- Plantaire fibromatose – Zgonis T, Jolly GP, Polyzois V, Kanuck DM, Stamatis ED. – Clin Podiatr Med Surg. 2005 Jan;22(1):11-8. review.
- Ziekte van Ledderhose. Verslag van 7 gevallen [Artikel in het Frans] – Dartoy C, Le Nen D, Riot O, Lefevre C, Courtois B. – Service de Chirurgie Orthopédique, CHU Morvan, Brest. – J Chir (Paris). 1990 Nov;127(11):533-6.
- De ziekte van Ledderhose: een ongewone presentatie. – Fausto de Souza D, Micaelo L, Cuzzi T, Ramos-E-Silva M. – J Clin Aesthet Dermatol. 2010 Sep;3(9):45-7.
- Radiotherapie in de vroege stadia van de ziekte van Ledderhose: Bestralingstherapie voor vroege stadia van morbus Ledderhose – Heyd R, Dorn AP, Herkströter M, Rödel C, Müller-Schimpfle M, Fraunholz I. – Strahlenther Onkol. 2010 Jan;186(1):24-9. Epub 2009 Dec 28.
